Niewielu studentów o tym wie, dlatego dziekanaty ciągle wykorzystują nieświadomość absolwentów. Chodzi o przedwczesne oddawanie legitymacji studenckich uczelniom, zanim studencki hologram ELS znajdujący się na ich powierzchni straci swoją ważność. Jak łatwo zauważyć termin ważności naklejki na legitymację to 31 marca lub 31 października, zatem jeśli uczelnia żąda zwrotu legitymacji z chwilą obrony w czerwcu, traci się możliwość korzystania ze zniżek studenckich w okresie wakacji. Prawo do zachowania dokumentu po obronie licencjatu wynika z odrębnych przepisów, których nikt na uczelniach nie łamie, jednak nie informuje o ich istnieniu studentów. Tym samym tracą oni nawet trzy miesiące zniżek, które w normalnych warunkach powinny im się należeć. Czy dziekanaty zabierają legitymacje studenckie niezgodnie z prawem? jak w praktyce absolwenci radzą sobie z tą praktyką i co robią by zachować legitymację z wciąż aktualnym hologramem els? Czy każdy student kończący studia może korzystać ze zniżek studenckich do końca ważności hologramu na legitymacje?
Wciąż ważny hologram na legitymację, a dziekanat żąda zwrotu dokumentu
Wydawane w marcu hologramy na legitymacje studenckie posiadają datę ważności do 31 października niezależnie od tego, czy są one przyklejane na dokumenty osób na pierwszym, czy ostatnim roku. W środowisku akademickim od dawna słychać było głosy burzące się na wieść o konieczności oddawania legitymacji studenckich przed upływem terminu ważności.
– 18 marca 2011 roku wprowadzone zostały zmiany do ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. Zgodnie z art. 167 ust. 2a absolwenci studiów I stopnia nie muszą zwracać swoich legitymacji do dziekanatów w dniu obrony egzaminu. Status studentów, a więc przysługujące im zniżki, zachować mogą aż do 31 października danego roku. Dopiero później muszą zwrócić legitymację do dziekanatu swojej uczelni – mówi nam Patrycja Małek ze stowarzyszenia zajmującego się obroną praw studentów.
Wcześniej nie było to jednak tak oczywiste. Nawet, jeśli w dniu obrony hologramy i legitymacja studencka wskazywał kilkumiesięczny termin ważności dokumentu, ta musiała zostać zwrócona do uczelni. Dziś dotyczy to wyłącznie absolwentów studiów II stopnia.
Prawo na temat zwrotu legitymacji studenckich
Czy to oznacza, że dzisiaj dziekanaty łamią prawo i z premedytacją żądają zwrotu legitymacji studenckich? Okazuje się, że sprawa nie wygląda w ten sposób. Pracownicy dziekanatów nie wymagają oddania legitymacji z ważną naklejką studencką ELS w dniu składania pracy licencjackiej, czy jej obrony, lecz zwracają się z prośbą o złożenie dokumentu. Co roku setki nieświadomych studentów traci w ten sposób przywilej korzystania ze zniżek, który dotyczy ich aż do 31 października danego roku! Mimo, że ich hologram i legitymacja są wciąż ważne. Okazuje się, że praktyka podejmowana przez dziekanaty ma swoje miejsce w sprawozdawczości. Legitymacje wraz z hologramami studenckimi stanowią druki ścisłego zarachowania, a to oznacza, że uczelnie muszą się z nich rozliczać. O wiele łatwiej jest poprosić studentów o zwrot dokumentów, gdy ci znajdują się nadal w murach uczelni. Później znacznie trudniej jest wyegzekwować ich oddanie. To właśnie dlatego pomimo zmiany przepisów problem przedwczesnego oddawania legitymacji studenckich z wciąż ważnym hologramem els , nadal istnieje. Niestety wielu studentów nadal nie zna swoich praw i zwraca dokument przed obroną licencjatu, albo w dniu egzaminu.
Zrzeszenia studentów stoją po stronie żaków
Co na temat zjawiska mówią osoby związane ze stowarzyszeniami broniącymi praw studentów? O odpowiedź ponownie zwróciliśmy się do Patrycji Małek.
– Trzeba sobie jasno powiedzieć – dziekanaty nie łamią prawa, prosząc o zwrot legitymacji studenckich, lecz żerują na niewiedzy żaków. Osoba składająca pracę licencjacką w dziekanacie nie jest informowana o tym, że może korzystać z przywilejów dawanych jej przez ważne hologramy na legitymacje studenckie do 31 października. To najczęściej wtedy studenci decydują się zgłosić do naszego stowarzyszenia i upewnić się, czy dobrze postąpili – tłumaczy Patrycja Małek.
Wiele w obszarze niedoinformowania studentów mogą zrobić same uczelnie. Te często tłumaczą się jednak, że mimo akcji przeprowadzanych wśród osób uczących się w szkole wyższej, bardzo trudno jest dotrzeć do wszystkich. Ich zdaniem to właśnie przez to dochodzi do nieporozumień między studentami, a pracownikami dziekanatów. Osoby broniące się w czerwcu mają prawo zachować legitymacje i korzystać z przywilejów przez całe wakacje ponieważ ich hologramy na legitymacje pozostają ważne do końca semestru !
Nie oddawać, tylko… kolekcjonować i zachować na pamiątkę?
Swój sposób na walkę z nieuczciwym procederem władz uczelni mają studenci. Najbardziej zdeterminowane osoby, które nie chcą tracić przywilejów gwarantowanych przez aktualne hologramy ELS szukają sposobów na zachowanie legitymacji studenckich , niekiedy na zawsze. Trzeba jednak przyznać , że legitymacja to wyjątkowa pamiątka z okresu studenckiego. Niektórzy studenci jawnie przyznają, że w czerwcu składają w dziekanacie oświadczenie o zgubieniu legitymacji studenckiej. Uczelnia nie ma wówczas prawa żądać zwrotu dokumentu, a żak nadal korzysta ze zniżek. Choć od 2011 roku problem ten nie dotyka już absolwentów studiów I stopnia, to nadal zdarzają się osoby, które chcą zachować swój dokument dla siebie. Są również ci, którzy ze swoimi legitymacjami nie rozstają się ze względów, sentymentalnych. Podpisane oświadczenie, zaniesione do dziekanatu to dla nich szansa na zachowanie w kieszeni cennej pamiątki z czasów studenckich.